عسر و حرج چیست؟

شاید سوال برایتان پیش بیاید که عسر و حرج چیست؟ به چه معناست؟ و… همه ی انسان ها اعم از مرد و زن باید از حقوق اولیه خود آگاهی داشته باشد تا در صورت لزوم بتوانند از حقوق خود به طور قانونی دفاع کنند. احتمالا برایتان پیش آمده که در مورد سوالات حقوقی خود سرچ کرده اید اما با کلمات سخت و غیر قابل فهم مواجه شدید، صرف نظر کرده و از تحقیقتان صرف نظر کردید .

وکیل سداد علاوه بر در اختیار گذاشتن مطالب حقوقی به زبان ساده، شما را در این زمینه نیز راهنمایی میکند.

عسر و حرج چیست؟

عسر در لغت به معنای مشقت و سختی و معنی لغوی حرج در تنگنا قرار گرفتن است.

طبق قانون حق طلاق با مرد است و در صورت درخواست و تایید دادگاه مرد میتواند زن را طلاق دهد. خانم ها این حق را ندارد اما قانون شرایط متفاوتی را به وجود آورده است که در صورت اثبات آن زن نیز میتواند از همسرش جدا شود.

یکی از این آنها عسر و حرج است. احتمالا برایتان سوال پیش بیاید که عسر و حرج چیست؟ در ادامه جواب سوالتان را به صورت کامل دریافت می کنید.

در این صورت اگر مرد اسباب زندگی را از نظر امنیت مالی، جانی، شرافتی و دیگر مسائل فراهم نکند زن میتواند با درخواست طلاق و اثبات آن به زندگی مشترک خود خاتمه دهد.

شروط ۱۲ گانه عسر و حرج

1- اگر مرد از پرداخت نفقه و سایر حقوق واجب زن به مدت شش ماه خودداری کند.

2- رفتار و اخلاق نادرست مرد به حدی که زندگی را برای زن دشوار و غیر قابل تحمل کند.

3- ابتلای مرد به بیماری های صعب العلاج که زندگی زناشویی را مخاطره آمیز کند.

4- اگر مرد مشکل روانی داشته باشد با بررسی پرونده پزشکی توسط پزشکی قانونی حکم طلاق صادر میشود.

5- اگر مرد به دستور دادگاه منع اشتغال داشته باشد(شغل خلاف قوانین و مقررات) و ان را رعایت نکند و با مصالح خانوادگی و حیثیت زن مغایرت داشته باشد.

6- در صورتی که مرد به پنج سال یا بیشتر از پنج سال به حبس محکوم شود و حکم در حال اجرا باشد.

7- اعتیاد مرد به هرگونه مواد مخدر،الکل، خودارضایی، دیدن فیلم های مستهجن، قمار و…

8- عذر غیر موجه مرد زمانی که زندگی مشترک را ترک کند که تشخیص ترک خانه و دلیل آن با دادگاه است.

9- محکومیت مرد در اثر ارتکاب جرم و انجام هرگونه مجازات حد و تعزیر که با حیثیت زن مغایرت داشته باشد. که البته تشخیص آن با دادگاه است.

10- درصورتی که بعد از گذشت پنج سال زن به دلیل عقیم بودن مرد صاحب فرزند نشود. البته این بند در رابطه با باروری به روش طبیعی است و اگر در صورتی که به روش های دیگر امکان بچه دارشدن وجود داشته باشد شامل این قسمت نمی شود.

اما اگر زن از روش های دیگر استفاده نکند و مرد هم توانایی باروری در روش معمولی زناشویی را نداشته باشد بعد از بررسی پزشکی قانونی حکم طلاق صادر می شود.

11- اگر مرد تا شش ماه یا بیشتر مفقودالاثر شود.

12- مرد زن دوم اختیار کند و طبق تشخیص دادگاه عدالت را بین همسران خود اختیار نکند.

شرایط حضانت فرزند در عسر و حرج

به طور کلی حضانت فرزند چه دختر چه پسر تا هفت سالگی با مادر است، بعد از آن بر دوش پدر است، اما زمانی که برای دادگاه آشکار باشد که نگهداری فرزندان از جانب پدر باعث ایجاد مشکلات روحی و جسمی آنها می شود، آنها را تا سنین بالاتر به مادر واگذار میکند.

در طلاق عسر و حرج حضانت فرزند با مادر است مگر در صورتی که دادگاه تشخیص دهد که پدر قادر به انجام این کار است یا زن نخواهد مسئول حضانت بچه باشد.

معنی عسر و حرج در طلاق چیست

زن به دلیل نداشتن حق طلاق می تواند از طریق این روش از مرد جدا شود.

حالا عسر و حرج چیست؟ این گونه زن می تواند از آن استفاده کند: همانطور که در بالا اشاره کردیم وقتی شرایط برای ادامه زندگی سخت باشد و زن دیگر نتواند آن را تحمل کند می تواند از این طریق از همسرش جدا شود. اما باید این نکته را در نظر داشت که زن باید ادله خود را در دادگاه اثبات کند.

طلاق با استفاده از عسر و حرج

به دلیل تفاوت انسان ها در همه ی زمینه ها، ممکن است سختی و مشقت برای هر فردی متفاوت باشد. به همین جهت قانون گذاران با ذکر مصادیقی توانسته اند این موضوع را شفاف سازی کنند. مثلا اگر مرد بدون دلیل موجه خانه را ترک کرده است تا زمانی که شش ماه از نبود او نگذشته باشد زن نمی تواند درخواست طلاق بدهد.

از جمله دلایلی که به جدایی عسر و حرج منجر میشود میتوان اعتیاد، بیماری لاعلاج یا صعب العلاج، مفقود اثر شدن، ترک خانه با دلیل غیر موجه و دیگر مواردی که در بالا ذکر کردیم، اشاره کرد.

شرایط اثبات عسر و حرج با شواهد

طبق قانون، خواهان در هر نوع شکایتی باید ادعای خود را به اثبات برساند. در جدایی به دلیل عسر و حرج هم مانند دیگر دادخواست ها و شکایات، زن باید ادله محکم پسند به دادگاه ارائه دهد.

به یاد داشته باشید که در این نوع طلاق عدم رضایت مرد مطرح نیست و در صورت اجتناب از طلاق و عدم حضور در دادگاه، نماینده او را مجبور به این کار کرده و در شرایط پیچیده تر قاضی حکم را صادر می کند.

اثبات ضرب و جرح

برای مثال اگر خانم به دلیل ضرب و جرح بخواهد به زندگی مشترک خود خاتمه دهد باید آثار و کبودی ها را به پزشکی قانونی گزارش دهد و گواهی که این سازمان صادر می کند برای اثبات کافی است.

اثبات اعتیاد زوج

موضوع دیگر میتوان اعتیاد مرد را مثال زد. برای ثابت کردن این موضوع در محضر دادگاه سابقه بستری شدن وی در کمپ های ترک اعتیاد، تست اعتیاد و استشهاد محلی میتواند به شما در این امر کمک کند.

اعتیادی شامل عسر و حرج می شود که دارای شرایط ذیل باشد:

1- به اساس زندگی لطمه وارد کند

2- از ترک آن خودداری کند و قصد ترک آن را نداشته باشد.

بذل مهریه در طلاق عسر و حرج

در برخی شرایط اگر زندگی برای زن بسیار غیر قابل تحمل شود در اینجا زن با استفاده از عسر و حرج میتواند از مرد جدا شود. شاید بگویید شرایط طلاق عسر و حرج چیست؟ یا دریافت مهریه در آن چگونه است؟

این به منظور بذل (بخشش) مهریه نیست، در صورتی که مرد از نظر مالی مشکل نداشته باشد باید تمام حقوق زن را تمام و کمال پرداخت کند.اگر وضع مالی مناسبی نداشته باشد نیز می تواند درخواست اعسار دهد. اما اگر زن قادر به ادامه زندگی نباشد، ممکن است مهریه و دیگر حقوق قانونی خود را ببخشد تا روند آن هرچه زودتر پایان یابد.

به یاد داشته باشید که طلاق عسر و حرج از نوع جدایی بائن بوده و امکان بازگشت طرفین وجود ندارد. 

3 عامل اصلی طلاق عسر و حرج

آیا تا بحال به این فکر کرده اید که عوامل کلی طلاق عسر و حرج چیست؟

آن ها به طور کلی به سه دسته تقسیم می شود و زوجه در صورتی که دیگر نتواند به زندگی مشترک خود ادامه دهد میتواند با اثبات این شرایط درخواست دهد. این مولفه ها به شرح زیر است:

طبیعی و حقیقی

الف) اعتیادی که هم به زندگی لطمه بزند و هم مرد از نظر جسمی و روحی دچار آسیب و تغییر و تحول شود.

ب) عقیم بودن زوج

ج) در شرایطی که مرد از بچه دار شدن زن به هر دلیلی جلوگیری کند.

خارجی و واقعی

الف) محکومیت مرد به حبس طولانی

ب) مفقود الاثر بودن بیش از شش ماه بدو توجیه منطقی

شخصی

الف) اجتناب از پرداخت نفقه

ب)روابط زناشویی غیر متعارف

ج) اجتناب از پرداخت نفقه به مدت شش ماه، ازدواج مجدد بدون رضایت همسر اول

د) نداشتن شغل متناسب با حیثیت خانواده، سوء معاشرت، اختلالات روانی

ه) نداشتن رفتار مناسب، ایجاد ضرب و جرح، فحاشی و…

نتیجه گیری

به طور کلی طلاق و جدا شدن از شریک زندگی برای هیچ کس خوشایند نیست و به هرحال برای افراد شکست محسوب میشود. همه انسان ها خواهان زندگی با کیفیت هستند اما متاسفانه گاهی یا به دلیل انتخاب اشتباه یا دلایل دیگر زوجین مجبور به جدایی می شوند تا بتوانند با انتخاب مسیر متفاوت زندگی خود را بهبود ببخشند.

در این صورت افراد باید از حقوق خود اطلاع کافی داشته باشند تا از آن به نفع خود استفاده کنند مثلا بدانند معنی عسر و حرج چیست؟ شرایط آن چگونه است؟ عسر و حرج شامل چه مصادیقی می شود؟ تیم وکلای وکیل سداد با سالها تلاش و تجربه و کسب موفقیت در پرونده های گوناگون در خدمت شما می باشند تا با راهنمای مناسب مشکلات حقوقی شما را برطرف کنند.

جهت دریافت وقت مشاوره با شماره های 09121893808 تماس بگیرید.

 سوالات متداول

1-طلاق عسر و حرج چقدر طول میکشد؟

در جواب این سوال باید بگوییم که نمیتوان تایم دقیقی برای طلاق عسر و حرج مشخص کرد و زمان پروسه پرونده به رسیدگی شعبه ها، جلسات مشاور، زمان اثبات دلیل طلاق و… بستگی دارد و شاید بتوان گفت بین 8 ماه تا یکسال ممکن است زمان ببرد.

2-رضایت مرد در طلاق عسر و حرج تاثیر دارد؟

عدم رضایت مرد برای جدایی از زن مطرح نبوده و اگر مرد حاضر به طلاق دادن همسر خود نباشد با به وجود آمدن شرایط عسر و حرج از طلاق خودداری کند، دادگاه می‌تواند او را مجبور به طلاق دادن همسرش کند و اگر باز هم مرد امتناع کرد، نماینده دادگاه می‌تواند این حکم را به نفع زن صادر کند.

3- آیا به دلیل اعتیاد به سیگار میتوان درخواست طلاق عسر و حرج داد؟

همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم اعتیاد مرد اگر به اساس زندگی لطمه نزند شامل طلاق عسر و حرج نمی شود.