انحصار وراثت

انحصار وراثت

انحصار وراثت و تقسیم اموال از موضوعاتی است که بسیاری افراد همچنان با آن درگیر هستند. معمولا بعد از فوت هر شخصی، نیاز است تا گواهی انحصار وراثت توسط ورثه دریافت شود تا بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند. در این مقاله به بررسی کلی انحصار وراثت و گواهی آن ، مراحل اننحصار وراثت و اصلی‌ترین جنبه‌ها و نکات مرتبط با انحصار وراثت می‌پردازیم.

گواهی انحصار وراثت چیست؟

گواهی انحصار وراثت، به درخواست وارثان قرد فوت شده (متوفی) از مراجع قضایی صادر می‌شود. این گواهی شامل مشخصات وراث، تعداد آن ها و نسبت آن‌ها با فرد فوت‌ شده، و همچنین سهم هر یک از آن ها از اموال متوفی است. در واقع، گواهی انحصار وراثت، اولین مرحله برای تعیین و تکلیف اموال فرد فوت‌ شده بین وراث می‌باشد.

 

پیشنهاد می شود مطالعه کنید : اعسار چیست؟

 

مراحل گام به گام انحصار وراثت چیست؟

پس از فوت یک فرد، مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت به شرح زیر انجام می‌شود:

مرحله اول انحصار وراثت

اداره ثبت احوال پس از فوت فرد، اطلاعات مربوط به فوت را در سامانه ثبت می‌کند و سپس شناسنامه او باطل شده و گواهی فوت صادر می‌شود.

مرحله دوم انحصار وراثت

وارثان متوفی باید به همراه مدارک لازم، به شورای حل اختلاف در آخرین محل اقامت متوفی مراجعه کنند و فرم مخصوص گواهی انحصار وراثت (درخواست صدور گواهی انحصار وراثت) را تکمیل کنند.

مرحله سوم انحصار وراثت

لازم به ذکر است که برای درخواست صدور گواهی انحصار وراثت، نیازی به حضور وراث نیست و سایر ذینفعان مانند طلبکاران متوفی نیز می‌توانند به شورای حل اختلاف مراجعه و درخواست صدور گواهی را ارائه کنند.

مرحله چهارم انحصار وراثت

پس از تحویل دادخواست، دادگاه با بررسی اسناد و مدارک موجود، اعلامیه ای در یکی از روزنامه‌های رسمی یا محلی انتشار می‌دهد. در صورت عدم وجود معترض در طول یک ماه از تاریخ انتشار اعلامیه در روزنامه، گواهی انحصار وراثت صادر می‌شود.

مرحله پنجم انحصار وراثت

متقاضیان باید مدارک مورد نیاز را ارائه کنند که شامل شناسنامه، کارت ملی، جواز دفن و پرداخت هزینه‌های مربوطه می‌شود. هزینه‌های مربوطه شامل هزینه خرید قبر، تغسیل و تکفین متوفی، پرداخت مباشر و دریافت گواهی فوت از پزشکی قانونی است، به ویژه در صورتی که علت فوت مشکوک باشد.

در حال حاضر با راه‌اندازی سامانه‌های آنلاین، امکان انجام برخی از مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت از طریق سایت‌های آنلاین مربوطه برای متقاضیان فراهم شده است.

انحصار وراثت

انحصار وراثت

 

پیشنهاد می شود مطالعه کنید : طلاق توافقی

مدارک لازم برای انحصار وراثت

جهت دریافت گواهی انحصار وراثت از سوی شورای حل اختلاف، لازم است مدارک زیر را تهیه کنید:

1. گواهی فوت: مدرکی که فوت شخص را تأیید می‌کند.
2. شناسنامه متوفی
3. کارت ملی متوفی
4. شناسنامه وراث
5. کارت ملی وراث: مدرکی که شماره کارت ملی و سایر مشخصات شناسایی وراثان را در بر دارد.
6. استشهادیه: مدرکی که در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شده است و شامل امضای سردفتر رسمی است. این مدرک همراه با استشهادیه امضا شده توسط سردفتر باید ارائه شود.
7. وصیت‌نامه : در صورتی که متوفی وصیت‌نامه تهیه کرده باشد، آن را نیز ارائه دهید.

سامانه انحصار وراثت

سامانه انحصار وراثت یک سامانه آنلاین است که توسط شورای حل اختلاف وراثت ایران ایجاد شده است. این سامانه به منظور فراهم کردن اطلاعات مربوط به ارث و وراثت در کشور، و همچنین ارائه خدمات مرتبط با اخذ گواهی انحصار وراثت برای شهروندان به کار می‌رود.

با استفاده از سامانه انحصار وراثت، افراد می‌توانند درخواست خود را برای دریافت گواهی انحصار وراثت ثبت کنند. این سامانه امکاناتی را فراهم می‌کند که شامل ثبت اطلاعات شناسایی افراد (وارثان)، ارائه مدارک مورد نیاز برای بررسی و اثبات نسبت وراثت، پیگیری وضعیت درخواست و دریافت گواهی انحصار وراثت است.

با استفاده از سامانه، امکان ارسال مدارک و اطلاعات مورد نیاز بصورت آنلاین، پیگیری وضعیت درخواست، دریافت اعلامیه‌ها و اطلاعیه‌های مربوط به درخواست وراثت و دیگر خدمات مرتبط را خواهید داشت.

برای استفاده از سامانه انحصار وراثت، بهتر است به وب‌سایت شورای حل اختلاف وراثت یا سایت مربوطه مراجعه کنید و راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های موجود را دنبال کنید تا درخواست خود را به صورت آنلاین ثبت و پیگیری کنید.

مدت زمان انحصار وراثت

مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت

مدت زمان قانونی برای انحصار وراثت نامحدود است، به این معنی که وارثان می‌توانند در هر زمانی که می‌خواهند، اقدام به دریافت گواهی انحصار وراثت کنند. با این حال، لازم به ذکر است که وارثان یک سال از تاریخ فوت فرد مهلت دارند تا اظهارنامه مالیات بر ارث خود را به اداره امور مالیاتی ارائه کنند. این اظهارنامه مربوط به ارزش دارایی‌های وراثتی است و در این مدت باید تنظیم و ارسال شود.

قانون انحصار وراثت بعد از فوت پدر

در قانون ایران، تقسیم ارث پدر بر اساس اصول قوانین اسلامی و شرعی انجام می‌شود. این تقسیم ارث به ترتیب زیر است:

✔️ همسر متوفی: ابتدا همسر متوفی یک هشتم (1/8) از اموال و دارایی‌های متوفی را به ارث می‌برد.

✔️ پدر و مادر متوفی: در صورتی که پدر و مادر متوفی در زمان وفات او زنده باشند، هر کدام از آنها به اندازه یک ششم (1/6) از ترکه متوفی به ارث می‌برند.

✔️ فرزندان: مابقی ترکه پدر بین فرزندان تقسیم می‌شود. این تقسیم بر اساس نسبت 2 به 1 بین فرزندان پسر و دختر انجام می‌شود. به این معنی که هر پسر دو برابر از دختر ارث می‌برد.

به عنوان مثال، اگر یک مرد به همراه همسر و دو پسر و یک دختر فوت کند و دارایی‌های وی ۱۰۰ میلیون تومان باشد، تقسیم ارث به شرح زیر خواهد بود:

⭐ همسر: ۱۰۰ میلیون تومان × (1/8) = ۱۲.۵ میلیون تومان

⭐والدین: ۱۰۰ میلیون تومان × (1/6) = ۱۶.۶۶۶ میلیون تومان

⭐ دختر: (۱۰۰ میلیون تومان – (۱۲.۵ میلیون تومان + ۱۶.۶۶۶ میلیون تومان)) ÷ ۳ = ۲۳.۸۸۸ میلیون تومان

⭐هر پسر: ۲ × ۲۳.۸۸۸ میلیون تومان = ۴۷.۷۷۶ میلیون تومان

⚖️ بنابراین، تقسیم ارث پدر در این مثال به ترتیب به شکلی انجام می‌شود که همسر ۱۲.۵ میلیون تومان، پدر ۱۶.۶۶۶ میلیون تومان، دختر ۲۳.۸۸۸ میلیون تومان و هر پسر ۴۷.۷۷۶ میلیون تومان از ترکه پدر به ارث می‌برند.

مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت

مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت

برای انحصار وراثت کجا برویم

در خصوص انجام فرآیند انحصار وراثت، دو روش مختلف وجود دارد که به شرح زیر توضیح داده می‌شوند:

⚖️ روش اول: با داشتن وکیل دادگستری

در صورتی که شما یک وکیل دادگستری داشته باشید، تمام مراحل مرتبط با صدور گواهی انحصار وراثت توسط وکیل انجام خواهد شد. وکیل شما برای انحصار وراثت اقدام خواهد کرد و شورای حل اختلاف نیز بر اساس آخرین محل اقامت متوفی، گواهی مورد نظر را صادر خواهد کرد.

⚖️ روش دوم: بدون داشتن وکیل دادگستری

در صورت عدم داشتن وکیل دادگستری، بایستی به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت را ارائه دهید. شورای حل اختلاف نیز بر اساس آخرین محل اقامت متوفی، گواهی مورد نظر را صادر خواهد کرد.

⚖️ پیشنهاد می‌شود قبل از مراجعه به دفتر قضایی، استشهادیه محضری را تهیه کنید تا وقت شما هدر نرود. این مراحل حتما باید طبق مدارک مورد اشاره در دادنامه پیگیری شوند تا انحصار وراثت به درستی تعیین شود و همچنین درخواست شما برای شورای حل اختلاف، رسمی و معتبر باشد.

برای انحصار وراثت کجا برویم

برای انحصار وراثت کجا برویم

مدت زمان انحصار وراثت

مدت زمانی که برای انحصار وراثت طول میکشد بستگی به ویژگی‌های پرونده و حجم کارهایی که شورای حل اختلاف باید انجام دهد، وابسته است. به طور متوسط، این پروسه ممکن است از 2 تا 4 هفته (یعنی تقریباً یک ماه) به طول بیانجامد.

برای پاسخ به پرسش در مورد مدت زمان انحصار وراثت و مدت زمانی که برای انجام آن نیاز است، شما می‌توانید زمان مورد نیاز برای هر مرحله را جمع کنید. در شرایطی که پرونده دارای نقص‌ها یا مسائلی نباشد، ممکن است زمان مطلوب برای انجام انحصار وراثت حدوداً 2 تا 3 ماه باشد.

با این حال، باید در نظر داشته باشید که این مدت زمان نیز ممکن است به ویژگی‌ها و پیچیدگی‌های مخصوص هر پرونده بستگی و به‌طور دقیق متفاوت باشد.

مدت زمان انحصار وراثت

مدت زمان انحصار وراثت

سامانه پیگیری انحصار وراثت

برای انجام انحصار وراثت، سامانه انانحصار وراثت یک پلتفرم آنلاین فراهم کرده است که به وراث اجازه می‌دهد درخواست صدور گواهی حصر وراثت را به راحتی و از طریق اینترنت ثبت کنند.

برای انجام اینکار ابتدا باید به دفتر الکترونیک خدمات قضایی مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنید. سپس وراث در سامانه پیگیری انحصار وراثت به نشانی adliran.ir ثبت نام کنند.

⭐اگر قبلاً در این سامانه ثبت نام کرده باشند، دیگر نیازی به ثبت نام مجدد ندارند. در مورد مالیات بر ارث، این یکی از مواردی است که وارثان ممکن است با آن مواجه شوند.

برای استعلام گواهی مالیات بر ارث، شما باید به اداره امور مالیاتی آخرین محل اقامت متوفی مراجعه کرده و این موضوع را پیگیری کنند.

همچنین در برخی مواقع، اعتراضاتی به صدور گواهی حصر وراثت ایجاد می‌شود. در این صورت، شورای حل اختلاف قرار جلسه رسیدگی را ابلاغ می‌کند که به وسیله سامانه انجام انحصار وراثت به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. اگر ورثه عضو این سامانه هستند، می‌توانند به سادگی آگهی حصر وراثت را جستجو کرده و اطلاعات مرتبط را دریافت کنند.

سامانه پیگیری انحصار وراثت تمامی خدمات مورد نیاز را به وراث ارائه می دهد.

سامانه پیگیری انحصار وراثت

سامانه پیگیری انحصار وراثت

آیا انحصار وراثت اجباری است

انحصار وراثت در بسیاری از حالات به صورت اجباری نیست و وابسته به شرایط و مقررات قانونی مختلف در هر کشور می باشد. این موضوع به عوامل متعددی مانند نوع اموال متوفی، تعداد وارثان، میزان دعاوی و اعتراضات ممکن و قوانین میراث در هر کشور بستگی دارد.

در بعضی موارد، ممکن است بر اساس قوانین میراث وارثان به طور اجباری ملزم به انحصار وراثت شوند تا فرآیند تقسیم اموال متوفی به درستی انجام شود. این امور معمولاً توسط دادگاه یا مراجع حقوقی مشخص می‌شود.

انحصار وراثت به انگلیسی

کلمه “انحصار وراثت” به انگلیسی به “Inheritance exclusivity” ترجمه می‌شود. همچنین ممکن است از عبارت “Exclusive inheritance” نیز برای ترجمه انحصار وراثت  استفاده شود.

آیا انحصار وراثت اجباری است

آیا انحصار وراثت اجباری است

نتیجه گیری

در این مقاله به طور کامل انحصار وراثت و مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت توضیح داده شد. به این ترتیب متوجه شدیم که بدون دریافت گواهی انحصار وراثت امکان تقسیم دارایی بین وراث وجود ندارد و علاوه بر آن بهتر است هر چه سریع تر این پروسه انجام شود. چرا که اگر انحصار وراثت انجام نشود، سالیانه مبلغی بابت مالیات بر ارث باید پرداخت شود.

مجموعه وکلای سداد وکیل آماده ی ارائه خدمات تخصصی در زمینه انحصار وراثت هستند.

سوالات متداول

هزینه انحصار وراثت در سال 1403 چقدر است ؟

درخواست صدور گواهی انحصار وراثت به‌عنوان یک دعوای غیرمالی در نظام قضایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. هزینه دادرسی برای دریافت این گواهی در سال 1402، تقریباً ۲۰۰ هزار تومان است و پرداخت آن نیازمند مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی می‌باشد.

برای انحصار وراثت کجا برویم؟

مسئولیت صدور گواهی حصر وراثت به عهده شورای حل اختلاف است. شورای حل اختلاف که صلاحیت لازم را دارد، مسئولیت صدور گواهی را بر عهده دارد و این شورا بر اساس محل آخرین اقامت فرد فوت کرده مشخص می‌شود. بنابراین، وراثان محترم در هنگام مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تکمیل فرم درخواست صدور گواهی حصر وراثت، باید شعبه مربوطه شورای حل اختلاف را مشخص کنند.

آیا انحصار وراثت اجباری است؟

از نظر قانونی اجباری بر انجامش وجود ندارد. ولی اگر قصد تقسیم ارث داشته باشید، اخذ گواهی انحصار وراثت ضروری است. زیرا بدون آن امکان تقسیم ارث و انجام امور اداری مرتبط با آن وجود ندارد. این گواهی می‌تواند به وارثان قانونی اجازه دهد تا اموال منقول و غیر منقول متوفی را بین خود تقسیم کنند. در نتیجه، برای تسهیل این فرآیند، وراث باید گواهی انحصار وراثت را به دست آورند.

اگر انحصار وراثت نکنیم چه میشود ؟

برای انجام امور حقوقی در دستگاه‌های دولتی، دفاتر اسناد رسمی، بانک‌ها و سایر مراکز، هر فردی که به عنوان ورثه یا ذی نفع درنظر گرفته می‌شود، به یک گواهی انحصار وراثت نیاز دارد. این گواهی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا در صورت عدم وجود آن، تقسیم و انتقال دارایی‌ها و مراجعه به ادارات دولتی و بانک‌ها به مشکل خواهد خورد.

اشتراک گذاری:
Share on telegram
ارسال در تلگرام
Share on whatsapp
ارسال در واتساپ
Share on email
ارسال در ایمیل

مقالات مرتبط با این موضوع